Datum: 30 september 2021
Tijd: 16:00 – 17:00 uur
Locatie: YouTube
Taal: Afrikaans & Nederlands
P.P. (Pieter) Fourie is hoogleraar en vice-decaan Onderwijs aan het departement Politicologie aan de Universiteit Stellenbosch. Hij werd geboren in de Vrystaat en volgde zijn schoolopleiding in Clarens, Bloemfontein en Oudtshoorn. Hij studeerde aan universiteiten in Stellenbosch, Parijs, Londen en Johannesburg. Hij werkte onder meer voor de Verenigde Naties en het Australische ministerie van Buitenlandse Zaken en Handel en doceerde internationale betrekkingen aan universiteiten in Zuid-Afrika en Australië. Zijn onderzoek richt zich op mondiale gezondheidszorg, gezondheidsdiplomatie, politieke economie en ontwikkelingseconomie. Zijn boek The Political Management of HIV and AIDS in South Africa stond op de longlist voor de Alan Paton Award 2006 en hij is voormalig redacteur van Politikon: the South African Journal of Political Studies. Hij is momenteel ook vice-decaan Onderwijs van de faculteit Sociale Wetenschappen.
Naast zijn academische bestaan schrijft P.P. Fourie ook fictie. Verhalen van zijn hand zijn verschenen in Tydskrif vir Letterkunde, Scrutiny2, New Contrast, Ons Klyntji, en op LitNet. Begin dit jaar verscheen zijn debuutroman The Heart is the size of a fist. Tegelijkertijd verscheen ook de Afrikaanse vertaling, ‘n Hart is so groot soos ’n vuis.
‘n Hart is so groot soos ’n vuis is een autobiografisch getinte roman waarin Fourie het verhaal vertelt van de jonge Paul en zijn moeizame relatie met zijn vader, een toneelschrijver die zijn beste tijd gehad heeft. Pauls vader is een alcoholist die zijn vrouw mishandelt. Toch beleeft het gezin ook momenten van harmonie en schoonheid. Maar dan moeten Paul en zijn moeder weer vluchten, in het holst van het nacht. Als Paul volwassen wordt, blijft de schaduw van het verleden hem achtervolgen. En alle herinneringen komen weer boven als hij opnieuw in contact komt met zijn halfbroer, die wél een goede relatie met zijn vader heeft. De liefde voor zijn jongere broer brengt Paul ertoe om zijn bitterheid te overwinnen.
‘n Hart is so groot soos ’n vuis behandelt een voor Zuid-Afrika uiterst actueel thema: geweld tegen vrouwen. Het boek vorm een aanklacht tegen alle omstanders zoals onderwijzers, de dominee en zelfs familieleden die jarenlang zwijgend toekeken.
‘Wat die leser ten dele self moet konfronteer met die lees van hierdie skreiend eerlike dog gestroopte en onsentimentele blik op ’n subjek se ganse menswees’, schrijft Jonathan Amid in een recensie op Netwerk24, ‘is die oopskryf van trauma, van rou en berou, van vrees, foltering en vernedering. Die kartering van die verlies van onskuld, van geweld – in woord en in daad – wat spat soos bloed in die binnekamers van die hart.’
Ook Willie Burger schreef op LitNet een gloeiende recensie over de roman. ‘’n Hart so groot soos ’n vuis ontsnap aan die risiko om ’n “romanmatige lewensverhaal” te word’, aldus Burger, ‘omdat die estetiese ambisie daarvan te groot is, omdat die soeke na nuwe moontlikhede vir die romankuns te oorspronklik is, en omdat dit veral die idee van herinnering, die rol van onthou en vergeet in ons menswees fyn belig.’
Volgens Burger doet het feit dat Fourie de roman in het Engels geschreven heeft, niets af aan het typische Afrikaanse karakter ervan. ‘Ek het nie die roman ook in Engels gelees nie, maar dit lees soos ’n Afrikaanse werk’, aldus Burger. ‘Dit is in hart en niere Afrikaans, ’n Afrikaanse wêreld, en dit lewer ’n vars bydrae tot die Afrikaanse literêre wêreld omdat dit met diepgang verby herinneringsliteratuur strek, verby die maklike oorheersing van nostalgie of patos wat soms in Afrikaanse werke oorheers.’
Dat ’n Hart so groot soos ’n vuis door velen als een Afrikaanse roman beschouwd wordt, is mede te danken aan vertaler Marius Swart. Swart is docent vertaalkunde en Afrikaanse taalkunde bij het departement Afrikaans en Nederlands aan de Universiteit Stellenbosch. Swart schreef een mastersscriptie over de Engelse vertalingen van de romans Agaat van Marlene van Niekerk en Hierdie lewe van Karel Schoeman en hij doet nu promotieonderzoek naar het vertalen van poëzie.
’n Hart so groot soos ’n vuis wordt soms vergeleken met de semi-autobiografische romans van de Zuid-Afrikaanse schrijver en Nobelprijswinnaar J.M. Coetzee. Daarom, én vanwege het belang van vertaling in de receptie van de Afrikaanse editie van de roman, zullen Pieter Fourie en Marius Swart tijdens ‘Boeken uit het Huis’ geïnterviewd worden door Peter Bergsma, de Nederlandse vertaler van J.M. Coetzee. Peter Bergsma studeerde aan het Instituut voor Vertaalkunde in Amsterdam en is sinds 1977 literair en journalistiek vertaler uit het Engels en Frans. Hij vertaalde zo’n 80 boeken van onder anderen J.M. Coetzee (19 titels), Graham Greene, Lydia Davis, Ernest Hemingway, Kazuo Ishiguro, Denis Johnson, Vladimir Nabokov, Thomas Pynchon, John Steinbeck, George Steiner, Mark Twain en Thornton Wilder. Van 1988 tot 2000 was Bergsma de Nederlandse vertegenwoordiger in de Europese Vertalersraad CEATL, waarvan de laatste acht jaar als vicevoorzitter en voorzitter. Van 1997 tot zijn pensionering in juni 2018 was hij directeur van het Vertalershuis Amsterdam, onderdeel van het Nederlands Letterenfonds, en van 2006 tot 2014 voorzitter van RECIT, het netwerk van Europese vertalershuizen. Momenteel werkt hij aan de vertaling van de roman Aminadab van de Franse auteur Maurice Blanchot.
Over ‘Boeken uit het Huis’
Elke laatste donderdag van de maand wordt er een presentatie gelivestreamd via het YouTube-kanaal van het Zuid-Afrikahuis. De live presentaties zijn van 16:00 uur t/m 17:00 uur en het is mogelijk om vragen te stellen via de chat. Livestream gemist, geen probleem, want u kunt de presentatie op elk gewenst moment terug te kijken
Het doel van ‘Boeken uit het Huis’ is de bekendheid van de Afrikaanse taal en de Afrikaanstalige literatuur in de breedste zin van het woord in Nederland, Vlaanderen en wereldwijd te bevorderen.