Catalogus
Bibliotheek
Het Zuid-Afrikahuis beheert een bibliotheek met een unieke, geheel op Zuid-Afrika gerichte collectie. De collectie omvat de grootste verzameling aan Zuid-Afrikaanse literatuur in Europa. Onderzoekers, journalisten, docenten en studenten, maar ook meer algemeen geïnteresseerde lezers maken gebruik van deze bibliotheek.
De focus van onze bibliotheekcollectie ligt op Zuid-Afrikaanse taal- en letterkunde en Zuid-Afrikaanse geschiedenis. Het grootste deel van de collectie is Afrikaans-, Nederlands- of Engelstalig. U kunt bij ons terecht voor wetenschappelijk onderzoek, maar we hebben ook een gigantisch aanbod voor ontspanning zoals romans, thrillers, poëzie, kinderboeken, films, en Zuid-Afrikaanse christelijke literatuur.
De bibliotheekcollectie bevat:
- ca. 62.000 titels
- ca.30 lopende abonnementen op tijdschriften
- ca. 550 afgesloten abonnementen op tijdschriften
- Audiovisuele materialen (cd’s, dvd’s)
- Uniek literair knipselarchief
De collectie van de bibliotheek is opgenomen in de Nederlandse Centrale Catalogus en is te raadplegen via Picarta en Worldcat, maar uiteraard ook in onze eigen catalogus.
Let op: als u minimaal 1 dag van te voren items aanvraagt dan zorgen wij dat uw bestelling klaarligt zodra u langskomt.
Genealogie
Het Zuid-Afrikahuis bewaart veel, grotendeels onbekend, biografisch materiaal over medewerkers van de voormalige Nederlandsch Zuid-Afrikaansche Spoorwegmaatschappij (NZASM) en hun lotgevallen na terugkeer in Nederland. De dossiers zijn waardevolle bronnen voor familieonderzoek, omdat zij een (soms zeer gedetailleerd) beeld geven van de levensomstandigheden van deze spoorwegmedewerkers in Nederland tot aan het jaar 1940. Er is een alfabetische namenlijst samengesteld van bijna 3000 werknemers die eind negentiende eeuw in dienst waren van de NZASM en/of aanvragen om steun hebben ingediend bij het Ondersteuningsfonds. De lijst verwijst naar in het Zuid-Afrikahuis aanwezige archivalia. Tevens zijn er enkele boekenreeksen in de bibliotheek te vinden die zich richten op algemene Zuid-Afrikaanse genealogie. Zo bevat de bibliotheek handleidingen voor genealogisch onderzoek naar Zuid-Afrikaanse familienamen, algemene en enkele specifieke familiegeslachtsregisters.
Benieuwd of uw gezochte persoon of voorouder in de lijst voorkomt? Kom langs in de bibliotheek!
Aanvragen bibliotheek
Bent u al lid van de bibliotheek dan kunt u direct een boek, tijdschrift of DVD aanvragen door in de catalogus bij de titelbeschrijving op de blauwe ‘Request’ knop te klikken.
Lukt het niet om een item online aan te vragen, of ondervindt u andere problemen? Stuur dan minimaal een dag van tevoren een mail naar bibliotheek@zuidafrikahuis.nl met een overzicht van de titels die u wilt lenen. We kunnen dan op tijd uw aangevraagde items voor u ophalen uit het depot en klaarleggen bij de balie.
Noteer daarbij duidelijk:
- De titel
- Auteur
- Plaatscode
- Uw naam
- Wanneer u de items komt ophalen
Uitleenreglement:
U kunt maximaal 10 items per keer lenen. Deze mag u 4 weken bij u houden voor ze retour moeten. Heeft u ze langer nodig, dan kunt u ze maximaal 3 keer verlengen, tenzij een ander lid een van deze items heeft gereserveerd. U kunt de boeken zelf online verlengen met de inloggegevens die u bij uw inschrijving van ons ontvangt. Heeft een ander een item aangevraagd dat u in bezit heeft, dan kunt u het niet verlengen en moet het uiterlijk de eerstvolgende retourdatum terug zijn in onze bibliotheek.
Bent u nog geen lid? Stuur de bibliotheek een mail met alle hierboven opgesomde informatie over het gewenste item, zodat we het voor u kunnen klaarleggen voordat u bij ons langskomt om lid te worden.
Archief
Het Zuid-Afrikahuis huisvest een rijke collectie archieven en kaartmateriaal. De archieven vormen een belangrijke bron voor onderzoek naar de relatie tussen Nederland en Zuid-Afrika vanaf 1880 tot heden.
Het accent ligt op de periode 1880-1920, een periode waarin de contacten het meest intensief waren. Vanaf 1923 zijn de archieven van deze periode, evenals nieuw verworven archiefmateriaal, verzameld in het pand van het Zuid-Afrikahuis op de Keizersgracht 141C te Amsterdam. In 2014 en 2015 zijn de archieven schoongemaakt, opnieuw verpakt en worden sindsdien geconserveerd in daartoe geschikt gemaakte ruimte. Daarnaast is een start gemaakt met digitaal beheer en online ontsluiting. Sinds mei 2016 zijn de indexen van de archieven beschikbaar en vindt u ook enkele handleidingen die u helpen zoeken in onze archiefcollectie. Om archiefstukken aan te vragen zoek dan in de catalogus.
Overzicht van de archiefinventarissen
Handleiding ‘zoeken in het archief’
Bent u bezig met onderzoek gericht op de historische banden tussen Nederland en Zuid-Afrika, het Zuid-Afrikahuis of bent u op zoek naar persoonlijke achtergronden en genealogie? Stuur dan een mail of kom langs, u bent van harte welkom.
Let op: uw onderzoeksmateriaal dient minimaal 1 dag tevoren aangevraagd te zijn via de archiefcatalogus dan zorgen wij dat u meteen aan uw onderzoek kan beginnen zodra u langskomt.
Aanvragen archief
Als u archiefstukken wilt opvragen doe dit dan minimaal een dag van te voren via de archiefcatalogus. Zodra u het gewenste archiefonderdeel gevonden hebt, klikt u links onderaan het stuk op de knop ‘aanvragen’. Indien u problemen ondervindt met de aanvraag of u komt er niet uit, dan kunt u altijd een mail sturen naar archief@zuidafrikahuis.nl. Vermeld daarbij de volgende gegevens:
- Uw naam
- Wanneer u het archiefstuk wilt inzien
- Archiefnummer
- Inventarisnummer
- Evt. beschrijving
Let op: u kunt archiefstukken alleen inzien in de studiezaal van het Zuid-Afrikahuis.
Beeldbank
De bibliotheek en het archief van de Stichting Zuid-Afrikahuis Nederland beschikken over een grote collectie beeldmateriaal. Deze collectie bevat tal van unieke historische foto’s.
De collectie documenteert de geschiedenis van Zuid-Afrika en die van de Nederlands-Zuid-Afrikaanse betrekkingen, met name tussen 1880-1910 en 1950-1960. Bijzondere vermelding verdienen foto’s uit de tijd van de Boerenrepublieken Transvaal en Oranje-Vrijstaat (1880-1902), de Tweede Anglo-Boeren Oorlog (1899-1902), en portretten van letterkundigen en politici. Naast foto’s bevat de beeldbank ook brief- en landkaarten. Neem vooral een kijkje in de catalogus.
Aanvragen beeldbankmateriaal
Het grootste deel van onze beeldbankcollectie is gedigitaliseerd, zodat de materialen zelf minder gebruikt hoeven te worden. Mocht uw zoekopdracht niet het gewenste resultaat opleveren, of heeft u vragen of opmerkingen over materiaal uit onze beeldbank, laat het ons weten! De digitalisering van de beeldcollectie is namelijk een work-in-progress, en we blijven achter de schermen aan het werk om onderzoeksmogelijkheden te optimaliseren.
Voor vragen over de beeldbank mailt u naar: archief@zuidafrikahuis.nl.
Let op: u kunt het originele historische beeldmateriaal uit onze collectie uitsluitend inzien in de studiezaal van het Zuid-Afrikahuis.
Bestellen
Reproducties van foto’s kunt u bestellen door een mail te sturen naar archief@zuidafrikahuis.nl onder vermelding van:
- Uw naam
- Titel van de foto
- Verblijfplaats van het archiefstuk
Voorwaarden voor gebruik van ons beeldmateriaal
- Gebruik voor commerciële doeleinden: € 25,00 per stuk
- Gebruik voor niet-commerciële doeleinden: € 5,00 per stuk
- De bron wordt altijd vermeld: Fotoarchief Zuid-Afrikahuis Nederland
- De bibliotheek van het Zuid-Afrikahuis ontvangt te allen tijde een presentie-exemplaar van de publicatie waarin het fotomateriaal gebruikt is.
Andere collecties
African Studies Centre Leiden Library African Studies Centre Leiden CatalogusSinds maart 2024 hebben wij een samenwerking met African Studies Centre Leiden . Dit houdt in dat studenten van Universiteit Leiden gratis lid mogen worden van de Zuid-Afrikahuis bibliotheek. En andersom mogen leden van het Zuid-Afrikahuis gratis lenen bij African Studies Centre Leiden.
Meertens Instituut Nationaal Archief Afro-Bieb (OBA) Wereldmuseum BibliotheekSchenkingen
Bibliotheek
Uitgevers
Onze gespecialiseerde collectie Zuid-Afrikaanse literatuur kan mede groeien en actueel blijven dankzij de jaarlijkse schenkingen van diverse uitgevers. Vanuit Zuid-Afrika dragen Protea, Penguin Random House, NB-Publishers, Kraal uitgewers, Lapa en Naledi bij aan onze collectievorming. Van Nederlandse uitgevers ontvangen we soms ook nieuwe uitgaven over Zuid-Afrikaanse taal, geschiedenis en cultuur. Zo ontvingen wij dit jaar enkele boeken van Atlas Contact, Querido, Sterck & De Vreese, Cossee en Brill. Het Zuid-Afrikahuis is deze uitgevers stuk voor stuk ontzettend dankbaar voor deze samenwerking!
Vindt u het belangrijk dat uw publicaties ook goed vertegenwoordigd zijn in de grootse Europese collectie aan Zuid-Afrikaanse literatuur, en bent u benieuwd wat we voor elkaar kunnen betekenen? Bel dan naar 020- 62 49 318 voor een gesprek met onze bibliothecaris, of mail naar: bibliotheek@zuidafrikahuis.nl.
Tweedehands exemplaren
Het overgrote deel van tweedehands boeken dat ons door particulieren wordt aangeboden is reeds in onze collectie aanwezig. Wegens beperkte mankracht en depotruimte moeten we daarom uiterst selectief zijn in wat we aannemen. Wij verzoeken u daarom eerst te kijken of we de titels uit uw boekenkast niet al in onze collectie hebben.
Zijn er bijzondere items bij die u niet terugziet in onze catalogus, dan vragen we u een overzicht te sturen met daarop de titel, auteur, uitgever en jaar van uitgave. Dit overzicht kunt u mailen naar: bibliotheek@zuidafrikahuis.nl.
Archief- en beeldbank
Heeft u archiefstukken die een waardevolle toevoeging zijn aan onze collectie? In ons depot zorgen we dat archiefstukken ook in de toekomst goed geconserveerd blijven en dat deze – in lijn met de privacywetgeving- toegankelijk gemaakt worden voor toekomstig onderzoek.
Het Zuid-Afrikahuis is in de gelukkige omstandigheid dat het nog elk jaar archiefstukken aan de collectie kan toevoegen. Onder meer familieleden van oud-NZASM-medewerkers of (klein)kinderen van mensen die in Zuid-Afrika gewoond hebben, brengen ons briefwisselingen, dagboeken, beeldmateriaal en andere archiefstukken naar ons toe. Daar zijn wij uiteraard erg blij mee!
Komt u bij het opruimen van uw zolder of kantoor stukken tegen die interessant voor ons kunnen zijn? Mail dan hierover naar: archief@zuidafrikahuis.nl.
Zuid-Afrikahuis repository
Het Zuid-Afrikahuis werkt aan een digitaal repository voor artikelen, boeken, proefschriften en symposiumverslagen. Het betreft een repository van publicaties waarvoor gebruik is gemaakt van de collecties van de bibliotheek en het archief dan wel van het ZAH als locatie van bijeenkomst. Vanaf 2020 zullen hier ook de winnende Zuid-Afrikahuis scriptieprijs onderzoeken worden weergegeven. De artikelen worden in eerste instantie beschikbaar gemaakt via deze pagina.
Artikelen in vakbladen
Hieronder vindt u enkele artikelen over onze archiefcollecties en over de renovatie van de archieven van het Zuid-Afrikahuis die in vakbladen en historische tijdschriften zijn verschenen.
In de serie ‘Archiefvormers & Erflaters’ verschijnen met regelmaat korte artikelen over nieuwe aanwinsten, bijzondere vondsten of ego-documenten met een speciaal verhaal. Het doel van de serie is om archiefstukken van een historische context te voorzien, met name die van de micro-geschiedenis: het dagelijks leven van een persoon zoals dat op basis van een of enkele stukken misschien wel te reconstrueren is. Deze stukken kunnen een foto betreffen, een ansichtkaart, een collectie brieven of enkele krantenknipsels. De serie is van de hand van em. prof. dr. G.J. Schutte.
Reeds verschenen in deze serie:
Stageverslagen bibliotheek & archief
Verslagen Zuid-Afrikahuis Symposia
Bibliografie van Academische Publicaties Zuidelijk Afrika
Wetenschappelijk onderzoek over Zuid(elijk)-Afrika wordt in het algemeen in wetenschappelijke tijdschriften en boeken gepubliceerd. Deze publicaties zijn online te vinden via wetenschappelijke catalogi. Er zijn echter ook wetenschappelijke publicaties – zoals proefschriften, scripties, oraties en zo meer, die bij de universiteiten zelf gepubliceerd worden en die niet (altijd) via de gangbare wetenschappelijke catalogi te vinden zijn.
Hier vindt u een overzicht van deze publicaties (in het Nederlands, Engels of Afrikaans) over Zuid(elijk)-Afrika die binnen Nederlandse en Belgische universiteiten gepubliceerd zijn. Met dit overzicht wil het Zuid-Afrikahuis wetenschappelijk onderzoek op basis van deze bronnen stimuleren, samenwerking tussen onderzoeksinstellingen bevorderen, media-aandacht voor deze publicaties vergroten en het gebruik van de collecties van diverse instellingen bevorderen.
In samenwerking met IISG, ASC, Ugent en UvA houdt de bibliotheek van het Zuid-Afrikahuis daarom bij welke wetenschappelijke titels aan universitaire instellingen op het gebied van de geesteswetenschappen en sociale wetenschappen gepubliceerd worden over o.a. de volgende onderwerpen: politiek, taal- en letterkunde, cultuur, geschiedenis, onderwijs, rechten, arbeid/werkgelegenheid/vakbonden, religie en economie.
De lijst wordt jaarlijks bijgewerkt en bestrijkt op dit moment de periode 2013-2018.
Bezoek
Faciliteiten studiezaal
- 12 studieplekken, incl. stopcontactpunten voor laptops
- 2 computers om te zoeken in de catalogus
- WiFi van het Huis
- Kopieer- en scan-apparaat. Kosten € 0.25 (z/w) en € 0.50 (kleur)
- Groter dan A4 formaat: € 0,10 extra (z/w) en € 0,20 (kleur)
Eten en drinken is niet toegestaan in de bibliotheek, beneden is een koffiemachine aanwezig waar voor €0.50 koffie gehaald kan worden.
Openingstijden
Onze bibliotheek en archief zijn geopend op maandag, dinsdag en donderdag tussen 10.00 – 16.00 uur.
Op maandag, dinsdag en donderdag is de bibliothecaris regelmatig beschikbaar voor ondersteuning.
Contact
Voor vragen en afspraken kunt u contact opnemen met:
- Rosalie Dols en Wessel van Arnhem voor bibliotheek/beeldbank of archiefzaken: bibliotheek@zuidafrikahuis.nl
Indien u liever direct contact opneemt of een dringende vraag heeft, bel dan naar: 020-6249318
Lidmaatschap
Wilt u een boek lenen of gebruik maken van de archief- en beeldcollectie? Uw lidmaatschap kan worden afgesloten tijdens openingstijden op vertoon van ID. Indien u in aanmerking komt voor ons gereduceerde studententarief, neem dan ook uw studentenkaart mee! U kunt zowel contant als met een bankpas betalen.
Tarieven
Kinderen t/m 16 jaar gratis
Normaal € 16,00 per jaar
Studenten € 6,00 per jaar
Adamnetpas* gratis
Als Vriend van het Huis heeft u een bibliotheeklidmaatschap en steunt u het Zuid-Afrikahuis in haar collectiebeheer en activiteiten, krijgt u diverse kortingen bij onze evenementen, ontvangt u ons digitale magazine Spectrum.
Combi lidmaatschap € 37,50 per jaar
Combi lidmaatschap student € 27,50 per jaar
* De bibliotheek van het Zuid-Afrikahuis is aangesloten bij de samenwerkende Amsterdamse Bibliotheken, AdamNet. Meer dan 30 Amsterdamse bibliotheken zijn aangesloten bij AdamNet en via de groepscatalogus kunt u miljoenen boeken, tijdschriften, multimedia en andere bronnen raadplegen. Op vertoon van een geldige AdamNet-pas lenen AdamNet-leden gratis in het Zuid-Afrikahuis. Deze pas kan helaas niet bij het Zuid-Afrikahuis worden aangevraagd.
