Actueel

In Memoriam Breyten Breytenbach

28 november 2024
Auteur: Francine Maessen
Foto: Keke Keukelaar

Delen:

Afgelopen zaterdag is dichter, schrijver en schilder Breyten Breytenbach op 85-jarige leeftijd overleden.

Breyten Breytenbach werd in 1939 geboren in Bonnievale, Zuid-Afrika. Na een studie in Kaapstad vertrok hij naar Europa, waar hij trouwde met de Frans-Vietnamese Yolande Ngo Thi Hoang Lien. Dit huwelijk was onder de apartheidswetten van Zuid-Afrika in die tijd verboden, en de visumweigeringen voor Zuid-Afrika die het echtpaar te wachten stonden, hebben een grote invloed op Breytenbach gehad. Zijn verzet tegen de apartheidsregering werd steeds vocaler en in 1975 bezocht hij Zuid-Afrika incognito om contacten te leggen voor de anti-apartheidsstrijd. Aan het eind van de reis werd hij opgepakt. Zijn veroordeling voor terrorisme leverde hem een gevangenisstraf van negen jaar op, waarvan hij er twee jaar grotendeels in isolatie heeft doorgebracht. Onder grote internationale druk werd hij uiteindelijk in 1982 vervroegd vrijgelaten.

Breytenbach behoorde tot de grootste dichters die de Afrikaanse taal tot nu toe gekend heeft. Zijn debuutbundels Die ysterkoei moet sweet en Katastrofes kregen in 1965 meteen de A.B.P.-prijs, en ook daarna bleven zijn bundels positief ontvangen worden – in elk geval op het gebied van poëtische vindingrijkheid. Breytenbach streef naast tientallen poëziebundels en een flinke collectie proza ook essays en enkele drama’s. Zijn werk werd in totaal drie keer met de Herzogprys bekroond.

Naast zijn schrijverswerk exposeerde hij als schilder, zette hij zich in voor democratie, ontwikkeling en cultuur in Afrika bij het Gorée Instituut, en mengde hij zich in het debat over de Zuid-Afrikaanse taalstrijd.

Breytenbachs oeuvre kenmerkt zich door neologismen, surrealistische omschrijvingen en een sterke thematische invloed uit het Zen-Boeddhisme. In zijn werk spelen rotting en vergankelijkheid een grote rol, in een positieve setting. Het zijn begrippen die voeding geven aan wat na hen komt. Dit geeft zachtheid aan zijn overlijden. Breytenbach was een van de grootste Afrikaanstalige dichters wiens oeuvre zo veel compost heeft gebracht aan een klein taalgebied. Zijn werk, zowel in de literatuur als in zijn maatschappelijke betrokkenheid, zal nog lange tijd tot rijke inspiratie dienen voor de generaties na hem.

Meer nieuws

5 juni 2025, Actueel
Het Zuid-Afrikahuis heeft een nieuwe directeur
Voor het eerst mag het Zuid-Afrikahuis een Zuid-Afrikaanse verwelkomen als directeur. Vanaf 1 juni 2025 versterkt Susan Coetzee-Van Rooy het team van het Zuid-Afrikahuis. Ze is een ervaren hoogleraar en leidinggevende aan de Noordwes-Universiteit (NWU) van Zuid-Afrika. Hier heeft ze verschillende functies als waarnemend decaan, adjunct-decaan onderzoek en institutionele directeur vervuld. Meertaligheid Meertaligheid in een […]
23 mei 2025, Actueel
Winner of the Africa Thesis Award 2024: Baleseng Maeneche
The jury of the Africa Thesis Award (African Studies Centre Leiden) is delighted to announce that the 2024 prize has been awarded to Baleseng Maeneche, a graduate of the Faculty of Arts & Humanities at the University of the Western Cape, for her thesis Media Representations of Male Perpetrators of Violence against Women and Children: A Decolonial Feminist […]
19 mei 2025, Actueel
Helen door Kunst: een expositie voor Gaza
Kunstenaar Jamal Khamis houdt donderdag 29 mei t/m zondag 1 juni een bijzondere benefietexpositie in de Amsterdamse Oosterkerk. Hij zet zijn levensgrote en kleurrijke schilderijen in om hulp te bieden aan kinderslachtoffers in Gaza, ten behoeve van War Child. De getoonde collectie bestaat uit de nieuwste werken van de Amsterdamse en internationaal erkende kunstenaar Jamal […]

Bezoekadres

Keizersgracht 141-C
1015 CK Amsterdam
+31(0)20-6249318

Openingstijden

Vragen en afspraken

Neem contact op

Volg ons